İstanbul Ticaret Üniversitesi Sütlüce Yerleşkesinde 15. kuruluş yıl dönümü etkinlikleri çerçevesinde yapılan Dünya Ticaretinde Yeni Trendler: Bir Kemer Bir Yol Projesi ve İstanbul konulu konferans, 21. yüzyıla damga vuracak 1 trilyon dolarlık dev proje, her yönüyle tartışıldı. Oturum başkanlığını yapan İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Suna Özyüksel, konuşmasında, “Bu proje eski İpek Yolu’nun Çin’in önderliğinde yeniden canlandırılmasıdır.

20. yüzyıldaki Marshall yardımı nasıl Avrupa’nın ve dünyanın yapısını değiştirdiyse bu proje de alt yapısı ve fonuyla 21. yüzyılın yapısını değiştirecek. Eski İpek Yolu’nun olduğu bölgede 65 ülke var. Eminim ülkelerin çoğu projede yer almak isteyeceklerdir” diye konuştu.

1 TRİLYON DOLARLIK FON

Geçen yıl Çin önderliğinde, bölgedeki altyapı ihtiyacını (karayolu, demiryolu, limanlar, enerji santralleri vb) karşılamak amacıyla Asya Altyapı Kalkınma Bankası’nın 100 milyar dolarlık fonla kurulduğunu hatırlatan Prof. Dr. Özyüksel, “Türkiye de ocak ayında bu bankaya üyelik sözleşmesini imzaladı. Türkiye’nin 2.6 milyar dolarlık sermaye payı olacak. Bu banka bölgedeki alt yapıyı desteklemek için kuruldu. Bu bölgedeki altyapılar için Asya Altyapı Kalkınma Bankası’nın 100 milyar dolarlık fonun yanı sıra, Çin Kalkınma Bankası da yaklaşık 890 milyar dolarlık bir fon ayırdı. Uzmanlar toplamda 1 trilyon dolarlık bu fonun bölgenin ve dünyanın geleceğini değiştirebileceğini söylüyor” dedi.

65 ÜLKE 4.5 MİLYAR KİŞİ

İpek Yolu Projesi olarak da adlandırılan projelerin, 65 ülke ve yaklaşık 4.5 milyar kişinin yaşadığı bir bölgeyi kapsadığını ve bölgedeki ülkelerin, dünya GSYİH’sının yaklaşık yüzde 40’ını temsil ettiğini anlatan Prof. Dr. Suna Özyüksel, “Bir Kemer Bir Yol Projesiyle Çin’in Avrupa ve Güney Pasifik limanları ile Avrupa karayolları ve demiryollarına, hızlı ve güvenli bir şekilde bağlantısının sağlanması amaçlanıyor” diye konuştu.

TÜRKİYE VE ÇİN KAZANACAK

Konferansa konuşmacı olarak katılan Çin Ticaret Konsolosu Songfeng Huang ise Çin’in Almanya’dan sonra Türkiye’nin ikinci ticaret ortağı olduğunu vurgulayarak ”Çin ile Türkiye’nin ikili ticareti bu zorlu dönemde bile normal seyrediyor. Çin ve Türkiye’nin ikili ticaretinin çok daha fazla artacağına inanıyorum” dedi. Songfeng, Bir Kemer Bir Yol Projesi girişiminin herkesin katılımcı olacağı bir çağrı olduğunu vurgulayarak, “Bu proje 200-300 yıllık bir iş olacak. İpek Yolu’nun bir ucu Çin, bir ucu Türkiye. Bu projede en çok kazancı olan ülkelerin Türkiye ve Çin olacağına inanıyorum” diye konuştu.

ORTA KORİDOR PROJESİYLE UYUMLU

Dışişleri Bakanlığı Genel ve İkili Ekonomik İşler Genel Müdür Yardımcılığı Daire Başkanı Alp Işıklı da Çin’in tarihi İpek Yolu’nu modern İpek Yolu olarak tekrar canlandırma girişiminin aslında Türkiye’nin “Orta Koridor” projesiyle uyumlu olduğunu söyledi. Işıklı, iki projenin birbiriyle entegre edilebileceğini belirtti.

Dışişleri Bakanlığı’nın konuyla yakından ilgilendiğini ve bir Eylem Grubu oluşturduklarını da ifade eden Işıklı, “Bir Kuşak, Bir Yol Projeleri kapsamında, Türkiye’de de Edirne-Kars Demiryolu Projesi gibi projeler yapıldı” dedi.

ÇİN İLE TİCARET ARTACAK

Ekonomi Bakanlığı Anlaşmalar Genel Müdürlüğü Asya Pasifik Ülkeleri Daire Başkanı Mehmet Hakan Akgül ise Bakanlığın Çin ile ticareti artırmak için bir eylem planı olduğunu belirterek, “Çin’de bir Türk serbest ticaret bölgesi kurulması çalışmalarımız var” dedi. Çin’in ülke genelinde 40 inovasyon merkezi kurmaya yönelik kararlar aldığının altını çizen Akgül, “Çin’de gittikçe büyüyen bir özel sektör var. Önemli satın alma ve birleşmelerde gelişmeler var. Çin’de e-ticaret üzerinden yapılan ticaret tasavvur edilemez bir seviyeye ulaştı. Türkiye de e-ticarette yeni enstrümanlar geliştirmeli” diye konuştu.

RİSK YÖNETİMİNE DİKKAT

İstanbul Ticaret Üniversitesi Rektör Danışmanı İsmail Ertürk, dünyadaki ekonomik gelişmeleri içeren konuşmasında projenin risk yönetimi ve finansal alt yapısına ilişkin görüşlerini dile getirdi. Ertürk, projenin risk yönetimine dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

İSTANBUL’A BÜYÜK GÖREVLER DÜŞÜYOR

İstanbul Ticaret Üniversitesi YAPKO’nun desteğiyle İstanbul’un Bölgesel Ticaret Merkezi Olması isimli araştırma projesini hazırlayan Prof. Dr. Suna Özyüksel, İstanbul’un Türkiye ekonomisi ve gelecekteki hedeflerin gerçekleşebilmesi açısından önemini anlattı. 500 milyar dolarlık ihracat vizyonu çerçevesinde 2023’te Türkiye’nin dünya ihracatından aldığı payın yüzde 1.5’e ulaşması ve Türkiye’nin dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasında yer alması hedeflerini hatırlatan Prof. Dr. Özyüksel, “Bugün ülkemiz ihracatının yarısından fazlasının İstanbul kaynaklı olduğu göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye ekonomisinin lokomotifi konumundaki İstanbul’a bu hedefler doğrultusunda çok büyük görevler düşüyor. İstanbul, girişimcilik ve istihdam imkânlarının genişliği, kolay ulaşılabilirliği, bir ulaşım ağı merkezi olması gibi birçok nedenle, ekonomik aktivitenin ve girişimciliğin yoğunlaştığı yerli ve yabancı yatırımın tercih ettiği bir il. İhracat hedefinde de önemli role sahip” dedi.

105 ŞİRKET İLE ANKET

Bir Kemer Bir Yol Projesi için Prof. Dr. Suna Özyüksel tarafından yapılan kapsamlı çalışmada Çin, Singapur, Güney Kore ve Dubai’nin ekonomik politikaları ve gelişimleri ile bölgesel bir ticaret merkezi olabilmek için yaptıkları çalışmalar, uyguladıkları stratejiler ve Türkiye’nin ekonomik gelişimiyle kalkınma politikaları incelendi.

İstanbul’da yerleşik 105 orta büyüklükteki dış ticaret şirketinin sahibi/ortağı veya üst düzey yöneticisiyle İstanbul’un bölgesel ticaret merkezi olabilmesi konusundaki görüşlerinin alınması amacıyla yüz yüze görüşme yöntemiyle anket uygulaması gerçekleştirildi. Dünya ticaretinin gelişimi ve trendleri değerlendirildi. Son aşamada ise elde edilen sonuçlar ışığında, İstanbul’un bölgesel ticaret merkezi olabilmesi için strateji önerileri hazırlandı.

STRATEJİ BAŞLIKLARI

Bu stratejiler, İstanbul’dan yapılacak dış ticaretin, küresel değer zincirinden önemli bir pay alacak şekilde yapılanması; İstanbul’da özel ekonomik bölgeler oluşturulması; İstanbul’daki ihracatçıların ihraç ürünlerinin, fiyat ve kalite olarak rekabet edebilir hale getirilmesi; İstanbul’daki ihracatçıların ihraç ürünlerinin tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin desteklenmesi; Eximbank faaliyetlerinin kapsamının genişletilmesi ve dış ticaret şirketlerince bu ürünlerin bilinirliliğinin artırılması İstanbul’da büyük ve uluslararası alanda ses getirecek çok sayıda dış ticaret fuarı düzenlenmesi, İstanbul’un Bir Kuşak (Kemer), Bir Yol Projelerine etkin bir şekilde dahil olmasının sağlanması olarak belirlendi.