Filistin meselesi yüzünden gerilen  Türkiye – İsrail ilişkileri, 2009 yılında Gazze’ye insani yardım malzemesi taşıyan Mavi Marmara gemisinin, İsrail askerleri tarafından basılması ve baskının ardından 9 Türk vatandaşının öldürülmesiyle kopma noktasına geldi.

İki ülke arasındaki bu gerginliğin sonlandırılması için her 2 taraftan verilen mesajlara son günlerde bir yenisi daha eklendi. ABD Kongresi’nden bir heyeti Kudüs’te kabul eden İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, toplantı boyunca uzlaşmanın çok yakın olduğunu üç kez tekrarladı.

İsrail Başbakanı, Ankara ile ilişkilerin 10 yıl önceki düzeyine dönmesini beklememekle beraber, normalleşmenin iki ülkenin bir dizi bölgesel çıkarlarının gelişmesine önemli katkı sağlayacağını kaydetti. Yaşanan bu gelişmeleri AjansHaber’e değerlendiren ORSAM dış politika uzmanlarından ve Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Araştırma Görevlisi Ceyhun Çiçekçi, “Türkiye, ulusal güvenliğine yönelik yaşadığı ve ivedi tedbir gerektiren olaylar neticesinde İsrail ile yakınlaşmanın öncelikli olması gerektiğini düşünüyor. Bu noktada da Türkiye’nin kurban vermesi gerekecekse Hamas ofisini kapatarak kurban verebilir.” İfadelerini kullandı.

“İKİ ÜLKENİN BİRBİRİNE İHTİYACI OLDUĞUNA YÖNELİK BİR ALGI VAR”

İsrail ile Türkiye arasındaki normalleşme süreci bir süredir devam ediyor. Uzun zamandır iki ülkenin de birbirine ihtiyacının olduğuna yönelik bir algı da oluşmuştu. Bu normalleşme süreci aslında yeni değil, mart 2013’te başlayan bir süreç. 2013’te Netanyahu’nun zamanın başbakanı sayın Erdoğan’ı arayarak özür dilemesi, Türkiye’nin taleplerinden birinin yerine gelmesi anlamını taşıyordu ve bu da normalleşme sürecini başlattı.

‘ORTAK TEHDİTLER İKİ ÜLKEYİ BİRBİRİNE YAKLAŞTIRDI’

Son dönemde ise bölgesel tehditlerin benzeşmesi de bu normalleşme sürecini daha da ön plana çıkardı. Şimdi için konuşmak gerekirse de müsteşarlar üzerinden yürüyen bir dönem var. Bizim müsteşarımız sayın Sinirlioğlu ve İsrail tarafanın müsteşarı sayın Gold İtalya’da görüştüler ve bu görüşmeler sonunda da süreç belirli bir noktaya kadar getirildi. Tazminat konusunda da bir anlaşma, aşağı yukarı sağlandı. Bizim talebimiz sadece tazminat değil. Biz ayrıca Gazze’ye olan ablukanın da kaldırılmasını istiyorduk.

“İLKYARDIM KONUSUNDA BUNDAN SONRA PROBLEM YAŞANMAYACAK”

Gazze’ye olan abluka büyük ihtimalle kaldırılmayacak ama bir yumuşatma gelecek gibi görünüyor. İlkyardım malzemesi gönderebileceğiz. Bu ilkyardım malzemesini İsrail üzerinden gönderebileceğiz ve bu da ablukanın yumuşatıldığına örnek gösterilebilir. Bu noktada iki ülke arasında bundan sonra çok büyük bir problemin yaşanacağını ben sanmıyorum.

“TÜRKİYE’DEKİ HAMAS OFİSİ İLERLEYEN GÜNLERDE DE PROBLEM OLACAK”

İki ülke arasında bazı şeyler aşılmış olsa da, Hamas’ın Türkiye’deki ofisi, önümüzdeki günlerde de problem olacağa benziyor. Aslında biz Hamas’ın Türkiye’de kurduğu ofisin başındaki isim olan Saleh el Arouri’yi bir süre önce ülkeden gönderdik. Ama Hamas ofisinin kapatılması, hükümet tarafından Türkiye’nin Filistin davasına olan bakışına muhtemelen zararlı olacak gibi görünebilir.

“ERDOĞAN HAMAS’I GÖZDEN ÇIKARABİLİR”

Şu anda hükümet tarafından fırsatlar arasında bir maliyet analizi yapılıyor. İsrail ile yakınlaşmanın bir maliyeti var öte yandan da Filistin davasına sahip çıkmanın bir maliyeti var. Türkiye, ulusal güvenliğine yönelik yaşadığı ve ivedi tedbir gerektiren olaylar neticesinde İsrail ile yakınlaşmanın öncelikli olması gerektiğini düşünüyor. Bu noktada da Türkiye’nin kurban vermesi gerekecekse Hamas ofisini kapatarak kurban verebilir. Erdoğan’ın bu meselede pragmatik davranıp buradaki Hamas ofisini kurban vereceğini düşünüyorum ben. Fakat Hamas ofisinin kapatılması talebinde bulunan kişi Moşe Yaalon’du. Bu isim ise yakın zamanda istifasını verdi. Yani Yaalon’un istifa etmesi, İsrail’in ofisi kapattırma talebinde bir yumuşamaya da sebebiyet verebilir.